สธ.เปิดตัวโครงการ “อาหารเป็นยา” ชูสำรับอาหารไทย เน้นสรรพคุณสมุนไพรพื้นบ้านที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ เตรียมสร้างความเข้าใจทั้งคนไทย-ต่างชาติ ให้เข้าถึงองค์ความรู้ นำไปสู่การบริโภคอาหารเป็นยา ผลักดันครัวไทยสู่ครัวโลก

นายสาธิต ปิตุเตชะ รมช.สาธารณสุข (สธ.) เปิดเผยภายหลังเป็นประธานเปิดการประชุมการขับเคลื่อนนโยบายอาหารเป็นยาใน 15 จังหวัด เมื่อวันที่ 12 พ.ค. 2565 ระบุว่า นโยบาย “อาหารเป็นยา” จะบูรณาการและขับเคลื่อนการดำเนินงานร่วมกันระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อมุ่งเน้นการพัฒนาองค์ความรู้ สร้างกระแส สร้างความเข้าใจให้ประชาชนมีความรู้ มีความเชื่อมั่นนำไปสู่การสร้างเสริมสุขภาพ ด้วยการบริโภคอาหารให้เป็นยาตามวิถีธรรมชาติที่เหมาะสม

สำหรับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ซึ่งประกอบด้วย กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กรมอนามัย สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) รวมทั้งภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง จะร่วมกันสนับสนุนนโยบายอาหารเป็นยาอย่างเป็นรูปธรรมและครบวงจร และทำให้สามารถสร้างรายได้ สร้างเศรษฐกิจให้กับประเทศ นำครัวไทยสู่ครัวโลกต่อไปในอนาคต

นายสาธิต กล่าวอีกว่า ปัญหาโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) ล้วนมีสาเหตุมาจากปัจจัยเสี่ยงที่สามารถป้องกันและแก้ไขได้ ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เกิดจากวิถีการดำเนินชีวิตที่ไม่สมดุล มีการบริโภคมากเกินความต้องการของร่างกาย ออกกำลังกายน้อย ซึ่งจากผลการสำรวจพฤติกรรมสุขภาพของคนไทย ในปี 2560-2564 ของกรมอนามัย พบคนไทยเกินครึ่งกินผักไม่เพียงพอ ส่วนการกินน้ำตาลและไขมันมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อยๆ

ทั้งนี้ NCDs นับเป็นปัญหาสำคัญในระดับโลก เนื่องด้วยกลุ่มโรคดังกล่าวคร่าชีวิตและบั่นทอนสุขภาพของผู้คน และส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคม ปัญหาสุขภาพ เช่น ภาวะน้ำหนักเกินและความอ้วน ที่ก่อให้เกิดโรค สร้างผลกระทบทางสุขภาพทั้งปัญหาสุขภาพกายและสุขภาพจิต โรคหัวใจขาดเลือด และเส้นเลือดตีบ ยังคงเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ จึงจัดเป็นปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ

ด้าน นพ.ขวัญชัย วิศิษฐานนท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า ตามศาสตร์แพทย์แผนไทยดั้งเดิม มักปรุงอาหารรับประทานโดยใช้รสของอาหารให้เป็นสรรพคุณทางยาเพื่อส่งเสริมป้องกันสุขภาพ คนสมัยโบราณจึงพิถีพิถันในการเลือกอาหารมารับประทาน โดยยึดหลักกินอาหารให้เหมาะสมกับธาตุเจ้าเรือน และอาการเจ็บป่วยในขณะนั้น

นอกจากนี้ อาหารไทยยังมีองค์ประกอบเป็นสมุนไพรไทยพื้นบ้านอยู่มากมาย ทั้งยังมีรสชาติที่อร่อย มีคุณค่าทางโภชนาการและมีประโยชน์ต่อสุขภาพ รวมทั้งยังมีสารสำคัญมากมายที่ช่วยส่งเสริมดูแลสุขภาพ ซึ่งอาหารไทยบางตำรับเป็นเมนูขึ้นชื่อชั้นนำติดระดับโลก และส่วนผสมเมนูดังกล่าวมีสมุนไพรเป็นส่วนประกอบ จึงถือได้ว่าอาหารไทยเป็นยาสมุนไพรที่อร่อยที่สุดในโลกอีกด้วย

ในส่วนของอาหารไทยขึ้นชื่อ เช่น ต้มยำกุ้ง ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต ช่วยขับลม แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ, ผัดไทย มักรับประทานคู่ผักเคียงที่มีสรรพคุณมากมาย เช่น หัวปลี เป็นยาแก้ร้อนใน กระหายน้ำ และบำรุงน้ำนมในสตรีให้นมบุตร, น้ำพริกลงเรือ ช่วยเจริญอาหาร ช่วยระบบขับถ่าย บำรุงธาตุ ขับเสมหะ แก้ไอ เป็นต้น