วันมาฆบูชานี้ กรมแพทย์แผนไทยฯ ชวนประชาชนตักบาตรพระสงฆ์ด้วย "ข้าว" ชูประโยชน์มีวิตามินแก้โรคเหน็บชา มีสรรพคุณทางยาไทยแก้พิษร้อน-แก้ไข้ แนะถวายข้าวใหม่-สะอาด-ไม่ปนเปื้อน ดีต่อสุขภาพพระสงฆ์

นพ.ธิติ แสวงธรรม รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เปิดเผยว่า ข้าวเป็นธัญพืชที่อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย อีกทั้งยังมีคาร์โบไฮเดรตที่ช่วยเพิ่มพลังงานให้กับร่างกาย มีใยอาหารสูง ช่วยกระตุ้นระบบขับถ่ายให้เป็นปกติ วิตามินบีในข้าวหากรับประทานประจำจะช่วยป้องกันโรคเหน็บชา โรคปากนกกระจอก นอกจากนี้ยังมีฟอสฟอรัสช่วยในการเจริญเติบโตของกระดูก ฟัน และแคลเซียม ทำให้กระดูกแข็งแรง ช่วยป้องกันตะคริวได้อีกด้วย

ขณะเดียวกันในการแพทย์แผนไทย ข้าว จัดเป็นสมุนไพรฤทธิ์เย็น มีสรรพคุณช่วยลดการอักเสบ แก้ไข้ แก้ร้อนใน ช่วยบำรุงร่างกาย ส่วนน้ำซาวข้าวยังใช้เป็นยาถอนพิษสำแดง แก้พิษร้อน ใช้เป็นกระสายยาในตำรับยาแก้ไข้ เพราะน้ำซาวข้าวจะช่วยเสริมฤทธิ์ในตำรับยาแก้ไข้ ทำให้ตำรับยาแก้ไข้มีประสิทธิภาพในการลดไข้ได้ดียิ่งขึ้น

นอกจากนี้ตามภูมิปัญญาพื้นบ้านไทยยังใช้ข้าวในด้านความสวยความงาม โดยนำน้ำซาวข้าวมาสระผมหรือหมักผม ซึ่งจะช่วยบำรุงเส้นผม ทำให้เส้นผมดกดำเงางาม และยังนำมาล้างหน้า เพื่อช่วยบำรุงผิวพรรณ ทำให้ผิวพรรณดูอ่อนเยาว์ เปล่งปลั่ง ช่วยรักษาสิว ฝ้า ซึ่งในปัจจุบันมีการนำข้าวมาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์เสริมความงามและมีการวางขายตามท้องตลาดสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจอีกด้วย

นพ.ธิติ กล่าวว่า ในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา หรือวันมาฆบูชา ซึ่งปีนี้ตรงกับวันที่ 16 ก.พ. 2565 และเหล่าพุทธศาสนิกชนจะร่วมกันทำบุญตักบาตร หากประชาชนนำข้าวไปใส่บาตร ก็สามารถเลือกใส่บาตรได้ทั้งข้าวกล้อง ข้าวสาร ข้าวสวย หรือข้าวเหนียว ก็ได้ แต่การเลือกซื้อข้าวควรเลือกข้าวที่สะอาด ไม่มีส่วนปนของเปื้อน เช่น เศษผง และไม่มีกลิ่นเหม็นหืน

ทั้งนี้ แม้ในข้าวจะมีประโยชน์และสรรพคุณทางยา แต่สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ก็จะต้องจำกัดปริมาณการรับประทาน โดยเฉพาะข้าวเหนียว เพราะจะส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นได้ หรืออาจเลือกรับประทานเป็นข้าวกล้องหรือข้าวซ้อมมือ เพื่อให้ได้วิตามินหรือแร่ธาตุที่สำคัญจากข้าวนั้นมากขึ้น นอกจากนี้ก็ควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง

"ปัจจุบันการตักบารต ไม่ว่าจะเป็นอาหารสดหรืออาหารแห้ง ข้าว เป็นสิ่งหนึ่งที่ประชาชนมักนำมาถวายพระ เคียงคู่กับของถวายพระอื่นๆ ซึ่งข้าวถือเป็นอาหารหลักของคนไทย มีความผูกพันธุ์กับวิถีชีวิตคนไทย ไม่เพียงแต่รับประทานเป็นอาหารคาวเท่านั้น แต่ยังมีการนำข้าวมาเป็นส่วนประกอบการทำขนมหวานอีกด้วย" นพ.ธิติ กล่าว

อนึ่ง หากประชาชนสนใจหรือเกิดข้อสงสัยเกี่ยวกับการแพทย์แผนไทย การใช้ยาสมุนไพรหรือสมุนไพรในการรักษาโรค สามารถติดต่อที่กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก หมายเลขโทรศัพท์ 02-149-5678 หรือช่องทางออนไลน์ที่เฟซบุ๊กและไลน์แอด กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก